Kimya sektörü ihracata büyük destek verdi. Yerli yatırımlar hayata geçince ihracat %25’e yakın arttı...
Otomotivden sonra Türkiye’nin en fazla ihracat yapan sektörü olan kimya, yeni yatırımların hayata geçirilmesiyle rekor üstüne rekor kırıyor. 2019 yılı 5 aylık dönemde kimya ihracatı 2018’in aynı dönemine göre yüzde 24.6 artışla 8.7 milyar dolara ulaştı. İlk 5 ayda en büyük artış yüzde 117.05 ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler sektöründe oldu. İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister, sektörün 2019 başarısını, devreye alınan Türkiye sınırları içinde yapılan yatırımlarla elde ettiğini söyledi. Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler sektörünün yılın ilk 5 ayında, önceki yılın aynı dönemine göre ihracatını iki katından fazla artırdığına dikkat çeken Pelitser, “Bu artışta Star Rafinerisi’nin devreye girmesi etkili oldu” açıklamasını yaptı.
Türkiye ihracatının ikinci en büyük sektörü kimya, ülke içinde yapılan yatırımların devreye girmesiyle, kendi rekorunu kırıyor. Star Rafinerisi’nin üretime başlaması ve ihracat yapması da Ceyhan’daki yatırımların devreye girmesi de yılın ilk beş ayında ihracat rakamlarına yansıdı. 2019 yılı beş aylık dönemde kimya ihracatı 2018’inı aynı dönemine göre yüzde 24.6 artışla 8.7 milyar dolara ulaştı. İlk beş ayda en büyük artış ise yüzde 117,05 ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler sektöründe oldu.
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Geçen yıl petrokimya alanında devreye alınan Star Rafinerisi’nin üretim ve ihracata başlaması bu artışta da etkili oldu. Türkiye’nin işlenmiş petrol ürünü ihtiyacının yüzde 25’i Star Rafineri’den karşılanacak. Ayrıca, bu yıl Ceyhan petrokimya endüstri bölgesinde yılda 450 bin ton polipropilen üretecek tesisinin inşaatına başlanacak. Bu ve buna benzer yüksek hacimli tesisler faaliyete başladıkça alt sektörlerimizde ithalat bağımlılığımız azalacak ve ihracatımıza olumlu katkısı olacak” diye konuştu.
İKMİB Başkanı Adil Pelister, Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştiren sektörlerinden kimya sanayinin Türkiye için stratejik bir öneme sahip olduğunu vurgulayarak, “Kimya sanayi olarak, 16 alt sektörümüzle birlikte Türkiye’nin ihracatına ve ekonomisine önemli ölçüde katkı sunarken, aslında otomotivden mobilyaya, tekstilden gıdaya kadar hammaddelerimizle pek çok alana dokunarak ülkemiz için büyük bir katma değer sağlıyoruz” dedi.
Mayıs’ta tarihi rekor geldi, 32.8 artış oldu
Sektör, 2018 yılının haziran, eylül, ekim ve aralık aylarında, toplam 4 kez aylık bazda ikinciliğe ulaşmayı başardı. Pelister, 2019’a da pozitif başladıklarını belirterek, “2019 yılının Ocak-Mayıs olarak 5 aylık dönemde üst üste 5’inci kez en çok ihracat yapan ikinci sektör olduk. Kimya sektörü olarak, ihracattaki kalıcı ikincilik hedefimize emin adımlarla yürüyoruz. Bu yıl Mayıs ayında gerçekleştirdiğimiz 1,94 milyar dolarlık ihracat aynı zamanda bugüne kadar aylık bazda yaptığımız en yüksek ihracat oldu. 2019 yılı Mayıs ayı ihracatımız 2018 yılı Mayıs ayına göre yüzde 32,84 artarak 1 milyar 949 milyon dolar olarak gerçekleşti” diye konuştu.
2019 yılı beş aylık dönemde kimya ihracatı ihracatı 2018’inı aynı döneme göre yüzde 24.43 artışla 8 milyar 719 milyon dolara ulaştı. 2019 yılı Ocak-Mayıs döneminde ise en çok kimya ihracatı yapılan ülkeler arasında İspanya, Malta, Almanya, İtalya, Irak, Mısır, ABD, Hollanda, Yunanistan ve İngiltere ilk onda yer aldı.
Avrupa Birliği ülkeleri Türkiye ihracatında olduğu gibi, kimya ihracatında da ilk sırada yer alıyor.
Mineral yakıt ve yağda yüzde 117 büyüme
Pelister, geçen yıl 4 defa ve bu yılbaşından itibaren 5 defa olmak üzere toplam 9 kez ihracatta ikinci sektör olmayı başardıklarının altını çizerek, şunları söyledi: “Alt sektörler bazında 2019 yılının ilk 5 ayında gerçekleşen ihracatta, geçen yılın aynı dönemine göre en büyük artış yüzde 117,05 ile mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler sektöründe oldu. Söz konusu ihracatın artmasında geçen yıl petrokimya alanında devreye alınan Star Rafinerisi’nin üretim ve ihracata başlaması da etkili oldu. Türkiye’nin işlenmiş petrol ürünü ihtiyacının yüzde 25’i Star Rafineri’den karşılanacak. Ayrıca, bu yıl Ceyhan petrokimya endüstri bölgesinde yılda 450 bin ton polipropilen üretecek tesisinin inşaatına başlanacak. Bu ve buna benzer yüksek hacimli tesisler faaliyete başladıkça alt sektörlerimizde ithalat bağımlılığımız azalacak ve ihracatımıza olumlu katkısı olacak.”
2019 yılının ilk 5 ayında toplamda 2,63 milyar dolar ihracat gerçekleştiren plastik mamuller sektörünü, 2,57 milyar dolar olarak ihracat ile mineral yakıtlar sektörümüz takip ediyor. Bununla birlikte gübreler ve gliserin, bitkisel mamuller, degra ve yağlı mamuller sektörleri de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 75 ihracat artışı gerçekleştirdi.
2019’da 20 milyar ihracat hedefleniyor
Türk Kimya sektörü son 5 yılda toplam 81 milyar dolarlık bir ihracat gerçekleştirirken, plastik mamulleri, mineral yakıtlar ve mineral yağlar, anorganik kimyasallar, kauçuk, uçucu yağlar, kozmetikler, sabun, eczacılık ürünleri, boya ve organik kimyasallar ürün grupları ilk sıralarda yer aldı. Sektör, 2018 yılı itibariyle 17.4 milyar dolarlık ihracat ile üçüncü oldu. Adil Pelister, bu yıl ise kimya sektör ihracatında yüzde 15 artışla 20 milyar dolar ihracat hedeflediklerini söyledi.
Rusya, Çin, Meksika, Hindistan’a odaklanacaklar
İKMİB, önümüzdeki dönemde Ticaret Bakanlığı’nın öncelikli pazar olarak ilan ettiği Rusya, Çin, Meksika, Hindistan gibi ülkelerde sektör ihracatının artırılmasına yönelik yeni birtakım organizasyonlar planlıyor. Bunlardan biri de Kasım ayında yapılacak olan Çin Uluslararası İthalat Fuarı olacak. Pelister, “Ticaret Bakanlığımızın direktifleriyle, TİM adına, ülkemizin milli katılım organizasyonunu İKMİB olarak biz üstlendik. Bu fuarda yaklaşık 2 bin metrekarelik bir alanda ihracatçı firmalarımızın katılımcı olmasını beklerken, yeni Pazarlarda da yer almalarını hedefliyoruz. Firmalarımızın Çin üzerinden, yeni pazarlara da ulaşmalarını sağlayacağına inandığımız bu fuara, özellikle çok önem veriyoruz” dedi.
7 farklı ülkede 18 fuar organizasyonu
İKMİB olarak bu yıl yurt dışı fuarlara odaklandıklarını belirten Pelister, “Sektörümüzü ihracatta kalıcı ikinciliğe yükseltmek adına çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yeni pazarlar bulmak, sektörün en önemli en büyük fuarlarına milli katılım düzenleyerek ve sektörel ticaret heyetleri- alım heyetleri organize ederek firmalarımızın işbirliği yapmalarına imkân sağlıyoruz. Bu yıl 7 farklı ülkede 18 yurt dışı fuar organizasyonu yapacağız. Bu fuarlara 500 firmamızın katılımını öngörüyoruz” dedi. Her yıl düzenledikleri Ar-Ge Proje Pazarı, URGE projeleri ve endüstriyel tasarım yarışmaları ile sektörün gelişimine katkı sağlamaya devam edeceklerini vurguladı.
2019’da İKMİB’in gündemindeki diğer konulara da değinen pelister, “Ayrıca, e-ticaret ağının genişletilmesi, ihracatçının finansmana ulaşımının kolaylaştırılması, yeşil pasaport sınırının ilk etapta 500 bin dolara çekilmesi, konteyner hatlarının oluşturulması, dijital dönüşüm, kimya sektöründe yerlileştirme, Türkiye Tanıtım Grubu fonlarının kimya sektörü ve alt kırılımlarında daha adil paylaşımı ve verimli kullanılması ile Türk Ticaret Merkezleri ağının genişletilmesi gibi hususlarda çalışmalarımızı sürdüreceğiz” diye konuştu.
Referans fiyat uygulaması sorunu çözüldü, yeşil pasaport masada
Sektörde yaşanan sıkıntılara değinen Başkan Adil Pelister, şunları kaydetti: “Kimya sektörü bildiğiniz üzere hammadde bakımından yüzde 70 ithalata dayalı bir sektör. İhracatçılarımızın, üretimde kullanacağı hammadde ihtiyacının ithalatında karşılaştığı “Referans Fiyat Uygulaması”, son dönemde güncellenmemesi sebebiyle ihracatçılarımıza ekstra bir maliyet yüklüyordu. Bu konudaki girişimlerimiz sonuç verdi ve bu sorun, Ticaret Bakanlığımız tarafından fiyatların güncellenmesi ile çözüldü. Bir diğer sıkıntılı konumuz ise finansmana erişim konusu. Bu konuda da ihracatçı firmalarımızın yaşadığı sıkıntıları çözüme kavuşturmak üzere, çatı kuruluşumuz Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Ticaret Bakanlığımız ile görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Bu kapsamda düzenlediğimiz Türk Eximbank bilgilendirme seminerinde hem sorunları hem de çözüm yollarını konuştuk. İhracatçılarımızın yurt dışı seyahatleri ve pazar ziyaretleri açısından yeşil pasaport büyük bir önem taşıyor. Ancak yeşil pasaport için son 3 yıl içerisinde 1 milyon doların üzerinde ihracat yapma kriteri bulunuyor. Biz, bu avantajdan daha geniş bir ihracatçı kitlesinin yararlanmasını istiyor ve sektörümüz adına ek bir kazanım olacağını düşünüyoruz. Bu hedefle yeşil pasaporttaki 1 milyon dolar sınırının 500 bin dolar seviyesine düşürülmesi için gerekli çalışmalarımızı tamamlayarak Ticaret Bakanlığı’mıza başvurumuzu gerçekleştirdik. Ümit ediyoruz ki, yakın zamanda bu çabamızın karşılığını alarak, ihracatçılarımızın yurt dışına çıkışlarda yaşadığı sorunlardan birini daha ortadan kaldırmış olacağız.”
Geri Dönüşüm Komitesi için teklif verildi
Adil Pelister, geri dönüşüm alanında Türkiye için büyük fırsatlar olduğunu vurgulayarak, bu konudaki çalışmalarına yönelik şunları söyledi: “Kimya sanayinin en büyük alanını plastik endüstrisi oluşturuyor. Günümüzde tekstilden paketleme ve ambalaj sanayiine, mutfak eşyalarından otomotiv sanayiine kadar geniş bir yelpazede hatta çeşitli sektörlere hammadde ve yarı mamul oluşturmada kullanılan plastik ve türevleri hayatımızın her alanına girdi. Burada da bir atık sorunu ve geri dönüşüm konusu karşımıza çıkıyor. Bu konuda yakın zamanda PAGDER tarafından Birliğimiz iş birliğiyle düzenlenen sektör çalıştayında sektör temsilcilerimizle istişarelerde bulunduk. İKMİB bünyesinde hep birlikte çalışabileceğimiz Geri Dönüşüm komitesinin kurulması konusundaki teklifimizi ilettik. Geri dönüşüm ekonomisini ilgili bakanlıklarımız ve Cumhurbaşkanlığımız nezdinde hep birlikte çalışmamız ve konuyu bütün yönleriyle ele almamız gerekiyor. Bizim muhakkak petro kimya alanında büyük yatırımlara ihtiyacımız olduğunu sık sık dile getiriyor ve İKMİB olarak bu tür yatırımları desteklediğimizi ifade ediyoruz. Geri dönüşümü mümkün olan plastik atıkların geri dönüşümünün sağlanması ve yeniden ekosisteme kazandırılması konusu önümüzde bir fırsat olarak yer alıyor. Çin’den boşalan sektörün bu kısmı bizim için bir fırsat teşkil ediyor olabilir.
Yabancıların kimya sanayi firmalarına ilgisi sürüyor
Araştırma şirketi KPMG Türkiye’nin hazırladığı ve bu hafta yayınladığı Sektörel Bakış serisinin kimya raporu, 2018’i genel imalat sanayinden daha iyi durumda kapatan kimya sektörünün uzun vadede yabancı yatırımcıların ilgi odağı olmaya devam edeceğini gösteriyor.
Rapora göre yabancıların Türkiye’deki kimya sanayi firmalarına ilgisi sürüyor. Yurtdışı yerleşiklerin 2018 sonu itibarıyla Türkiye’deki 29,7 milyar dolarlık hisse senedi yatırımlarının 3,4 milyar doları kimya sektörüne yapılmış durumda. KPMG’nin raporuna göre; kimyasal ürün imalatı sektörü, 2018’de genel ekonomiden farklılaşan bir performans sergiledi. Genel ekonomide ikinci çeyrek ile yavaşlama belirginleşse de kimya sektöründe üretim üçüncü çeyrek ortasına kadar gücünü korudu. Son çeyrekte daralma başlasa da genel imalat sanayinden daha iyi bir performans gerçekleşti. Genel imalat sanayi 2018’de ortalama yüzde 1,6 büyürken, kimyasal ürünlerin imalatı sektörü yüzde 5,9’luk bir büyüme gösterdi.
2019 Ocak verilerine göre genel imalat yıllık bazda yüzde 7,5 küçülürken, bu oran kimya sektöründe yüzde 4,2 seviyesinde kaldı. Dalgalı bir seyir izleyen kapasite kullanım oranı ise 2018’de ortalama genel imalat sanayi ile uyumlu kaldı. Sektördeki kapasite kullanım oranı 2018’de yüzde 76,9 olarak gerçekleşti. Bu rakam Ocak-Şubat 2019 döneminde de yüzde 76,2 seviyesinde çıktı.
Son 4 yılda sektörde işyeri sayısı artarken, istihdam da 80 bin kişiyi aştı. SGK Aralık 2018 verilerine göre, kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatında faaliyet gösteren 4 bin 678 firma bulunuyor. Buralarda toplam 80 bin 857 kişi istihdam ediliyor.
2018’de ekonomik aktivitedeki yavaşlamaya rağmen kimya sanayinde yurtiçi ciro yıllık bazda yüzde 34 artış kaydederken, döviz kurlarındaki yükselişin desteği ile yurtdışı cirodaki artış yüzde 50’yi aştı.
Kaynak:AA
Ventur Gumruk Musavirligi Tarafından Derlenmistir.